W powszechnym odbiorze społecznym do chorób wenerycznych zalicza się kiłę, rzeżączkę oraz AIDS. Tymczasem drogą kontaktów seksualnych przenoszonych jest wiele innych chorób. Zaliczamy do nich:
- AIDS, wywoływaną przez wirusa HIV
- kiłę, wywoływaną przez bakterię krętka bladego
- rzeżączkę, wywoływaną przez bakterię dwoinkę rzeżączki
- drożdżycę dróg moczowo-płciowych, wywoływaną przez grzyby Candida albicans
- kłykciny kończyste, wywołane przez wirusa brodawczaka ludzkiego HPV (human papillomavirus)
- opryszczkę narządów płciowych, wywoływaną przez wirusa Herpes simplex typu II, HSV
- wirusowe zapalenie wątroby typu B, wywoływane przez wirusa WZW typu B
- rzęsistkowicę wywoływaną przez pierwotniaka Trichomonas vaginalis
- nieswoiste (nierzeżączkowe) zapalenie cewki moczowej lub innych narządów moczowo-płciowych wywoływane przez różnorodne czynniki zakaźne (Chamydia trachomatis, Ureaplasma urealyticum lub inne)
Wirusy HPV oraz HSV uważane są za czynnik rozwoju raka szyjki macicy.
Choroby z tej grupy mają wpływ na płodność. Te najgroźniejsze (AIDS, kiła) mogą być przeniesione przez ciężarną matkę na dziecko. Paradoksalnie jednak najczęściej niepłodność powodowana jest przez najłagodniejsze z nich, przebiegające niemal bezobjawowo nieswoiste infekcje. Łagodny przebieg choroby powoduje, że zakażenie łatwo rozprzestrzenia się wśród ludzi i lekcważone pozostaje bez leczenia. Ocenia się, że np. Chlamydią trachomatis zakażone jest nawet 10% dorosłej populacji krajów wysokorozwiniętych.
Nieswoiste zakażenia narządów moczowo - płciowych
U mężczyzn pierwszą co do częstości występowania chorobą przenoszoną drogą kontaktów seksualnych to nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej. Objawami są bóle i pieczenie w cewce, nasilające się podczas oddawania moczu, obrzęk i zaczerwienienie okolicy ujścia zewnętrznego cewki oraz wyciek śluzowy lub ropny. W przewlekłym zapaleniu występuje skąpy wyciek, najczęściej rano. Choroba wywołana może być przez chlamydie, grzyby, rzęsistka pochwowego, Ureaplasma urealyticum lub inne mikroorganizmy. Infekcja może też przebiegać zupełnie bezobjawowo.
U kobiet te same czynniki zakaźne powodować mogą zapalenie przydatków (jajowody i jajniki), ale również przewlekły stan zapalny jajowodów, dający skąpe objawy (pobolewania w dole brzucha) lub nawet pozostający bez żadnych objawów.
Ta sama grupa mikroorganizmów może powodować zapalenie gruczołu krokowego lub najądrzy u mężczyzn, szyjki macicy u kobiet i inne stany zapalne narządów moczowo -płciowych oraz stać się przyczyną poronień i powikłań okołoporodowych.
Skąpoobjawowy lub bezobjawowy przebieg zapalenia jajowodów prowadzi jednak do upośledzenia ich funkcji i niedrożności. U mężczyzny zapalenie cewki skutkować może mniejszą ruchliwością oraz większą liczbą nieprawidłowych form plemników. Każdy stan zapalny w obrębie narządów płciowych spowodować może pojawieniem się przeciwciał przeciwplemnikowych, zarówno u kobiety, jak i u mężczyzny. Niewielkie objawy, takie jak pieczenie przy oddawaniu moczu u mężczyzn lub pobolewania w dole brzucha u kobiet najczęściej są lekceważone. Tymczasem infekcja jest możliwa do całkowitego wyleczenia w krótkim czasie po zakażeniu, natomiast pozostawiona bez terapii może skutkować niepłodnością.
Jedyną pewną ochroną przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, w szczególności przed tymi niespecyficznymi zapaleniami, dającymi skąpe objawy jest bezwzględna wierność.
Ryzyko zakażenia na basenie lub poprzez używanie wspólnych ręczników, pościeli jest niewielkie.
Dostępne u lekarza lub w aptekach testy wykrywające zakażenia układu moczowo-płciowego mogą pomóc wykryć infekcję we wczesnym stadium i wyleczyć ją całkowiecie. Istnieją testy wykrywające jednocześnie cztery patogeny: wirus brodawczaka HPV, wirus opryszczki HSV, Chlamydia trachomatis, Ureaplasma urealyticum.
